काठमाडौं । अमेरिकी अन्तर्राष्ट्रिय विकास नियोग (यूएसएआईडी)ले विश्वभर रहेका आफ्ना कार्यलयमा कार्यरत अमेरिकी नागरिकलाई अमेरिका फर्किन सूचना सम्प्रेषण गरेको छ । यूएसएआईडीले एक सूचना जारी गर्दै निश्चित कर्मचारीबाहेक अन्यलाई शुक्रबार रातिबाट प्रशासनिक बिदा दिइएको जनाएको छ ।
‘शुक्रबार, फेब्रुअरी ७, २०२५, राति ११ः५९ मा सबै मिसन–महत्त्वपूर्ण कार्यहरू, मुख्य नेतृत्व र विशेष रूपमा तोकिएका कार्यक्रमहरूको लागि जिम्मेवार तोकिएका कर्मचारीहरू बाहेक, विश्वव्यापी रूपमा प्रशासनिक बिदामा राखिनेछ’, सूचनामा भनिएको छ, ‘आवश्यक कर्मचारीहरूलाई बिहीबार, फेब्रुअरी ६, दिउँसो ३ बजे एजेन्सी नेतृत्वद्वारा सूचित गरिनेछ ।’
हाल संयुक्त राज्य अमेरिका बाहिर तैनाथ यूएसएआईडी कर्मचारीहरूका लागि एजेन्सीले मिसनहरू र राज्य विभागको समन्वय गर्दै आवश्यक योजना तयार गरिरहेको पनि सूचनामा भनिएको छ ।
सबै लागू आवश्यकताहरू र कानूनहरू बमोजिम एउटा योजना तयार गरिरहेको छ, ‘जस अन्तर्गत एजेन्सीले ३० दिन भित्र संयुक्त राज्यमा फिर्ता यात्राको लागि व्यवस्था गर्ने र भुक्तानी गर्ने र आवश्यक नभएका सम्झौताहरु अगाडि नबढाउने पनि बताइएको छ ।
‘एजेन्सीले व्यक्तिगत वा पारिवारिक कठिनाइ, गतिशीलता वा सुरक्षा सरोकार वा अन्य कारणहरूको आधारमा केस-दर-केस अपवादहरू र फिर्ता यात्रा विस्तारहरू विचार गर्नेछ’, सूचनामा भनिएको छ।
अमेरिकाका नवनिर्वाचित राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले यसअघि नै अमेरिकी अन्तर्राष्ट्रिय विकास नियोग (यूएसएआईडी) का कर्मचारीलाई निलम्बन गरिसकेका छन् । उनले यूएसएआईडीका दुई उच्च अधिकारीसहित धेरै कर्मचारीहरूलाई निलम्बित गरेका थिए ।
राष्ट्रपति ट्रम्प र उनका अर्बपति सहयोगी एलन मस्कको यो कदमले ट्रम्प प्रशासनको अमेरिकाभित्रै तीव्र आलोचना भइरहेको छ । अमेरिकी विदेश नीतिको सहायता शाखा युएसएडले विश्वका सबैभन्दा गरीब क्षेत्रहरू सहित लगभग १२० देशमा स्वास्थ्य र आपत्कालीन कार्यक्रमहरूलाई आर्थिक सहयोग गर्दछ ।
मस्कको व्यापक व्यापारिक चासो रहेको चीन लगायत प्रतिद्वन्द्वीहरूसँगको प्रभावका लागि संघर्षमा यसलाई संयुक्त राज्य अमेरिकाका लागि सफ्ट पावरको महत्त्वपूर्ण स्रोतका रूपमा हेरिन्छ ।
मस्कले युएसएडलाई ‘अमेरिकालाई घृणा गर्ने चरम–वामपन्थी माक्र्सवादीहरूको सर्पको गुँड’ भन्दै आएका छन् । सन् २०२३ सम्म कंग्रेसनल रिसर्च सर्भिस अनुसार यूएसएडबाट सहायता प्राप्त गर्ने शीर्ष तीन देशहरू युक्रेन, इथियोपिया र जोर्डन थिए ।
सहायताका अन्य शीर्ष प्राप्तकर्ताहरूमा कंगो लोकतान्त्रिक गणतन्त्र, अफगानिस्तान, दक्षिण सुडान र सिरिया समावेश छन् । यूएसएडको युक्रेनका लागि कोषको मात्रा उल्लेखनीय छ । अमेरिकी सरकारी तथ्यांकअनुसार युद्धग्रस्त युरोपेली देश युक्रेनले १६ अर्ब डलरभन्दा बढीको समष्टिगत आर्थिक सहयोग प्राप्त गरेको छ ।
सन् १९६१ मा स्थापित यस निकायको ४० अर्ब डलरभन्दा बढीको बजेट अमेरिकी सरकारको लगभग ७० खर्ब डलरको कूल वार्षिक खर्चमा सानो अंश मात्र हो । आर्थिक सहयोग तथा विकास सङ्गठन (ओइसिडी) का अनुसार संयुक्त राज्य अमेरिका विश्वको सबैभन्दा ठूलो आधिकारिक विकास सहायता प्रदायक हो ।
