काठमाडौं । मंगोलियाले आधा शताब्दीपछिको सबैभन्दा कठोर जाडो सामना गरिरहेको छ।
चिसो अचाक्लि बढ्दा गत हिउँदमा ४७ लाखभन्दा बढी पशु मरेका थिए । त्यतिबेलै चिसोले हजारौं मानिसको जीविका र खाद्य आपूर्तिमा खतरा उत्पन्न गर्ने अन्तर्राष्ट्रिय रेडक्रसले चेतावनी दिएको थियो ।
त्यहाँको मौसम विज्ञान तथा वातावरणीय राष्ट्रिय एजेन्सीले सोमबार बिहानसम्म देशका २१ मध्ये पाँच प्रदेशमा हिमपात जारी रहेको जनाएको छ ।
योसँगै मंगोलियाको ६४ प्रतिशत भूभाग हाल हिउँले ढाकिएको छ । गत हिउँदमा मंगोलियामा पाँच दशक यताकै सबैभन्दा ठूलो हिमपात भएको थियो, जसका कारण ठूलो बाढी आउँदा र लाखौं पशुधनको क्षति भएको थियो ।
यस हिउँदमा, एसियाली देशका अधिकांश भागहरूमा दीर्घकालीन औसतभन्दा चिसो बढ्ने मौसमविद्ले जनाएका छन् ।
मंगोलियाको राष्ट्रिय आपतकालीन व्यवस्थापन एजेन्सीले देशका केही क्षेत्रमा कडा मौसमको चेतावनी जारी गर्दै सोमबार रातिदेखि तीव्र हावा र हिमआँधी सुरु हुने पूर्वानुमान गरेको छ।
हिमआँधीले पश्चिमी, मध्य, र दक्षिणी गोबी प्रान्तहरूमा आगामी दुई दिनसम्म असर पार्ने पुर्वानुमान गरिएको छ। नागरिकहरू विशेष गरी घुमन्ते पशुपालक र चालकहरूलाई सतर्कता अपनाउन र सम्भावित प्रकोपविरुद्ध रोकथामका उपायहरू अपनाउन आग्रह गरिएको छ ।
तापक्रम अत्यधिक बढ्ने अवस्थालाई ‘ड्युज’ भनिन्छ जसले तापक्रममा ठूलो गिरावट ल्याउँछ । यस्तोमा हिउँ र बरफले चरन क्षेत्रहरू ढाक्छ र खाद्य शृङ्खला प्रभावित हुन्छ ।
मंगोलियामा करिब ३ लाख मानिस पारम्परिक घुमन्ते पशुपालक छन् र आफ्नो जीवन निर्वाहका लागि गाई, बाख्रा र घोडामा निर्भर छन् ।
उनीहरूका लागि चौपाया नै जीवन निर्वाहको एकमात्र माध्यम हो । मौसमी घटनाले उनीहरू केही महिनामै गरिब बनेका छन् । आईएफआरसीका एसिया प्रशान्त क्षेत्रीय निर्देशक एलेक्जान्डर मथेउले सीएनएनसँग कुरागर्दै भने, ‘उनीहरूमध्ये धेरै अब आफ्नै परिवारलाई खान दिने या घर तताउने अवस्थामा पनि छैनन्।’
आईएफआरसीका अनुसार, नोभेम्बरयता २ हजार २५० पशुपालक परिवारले आफ्नो ७० प्रतिशतभन्दा बढी चौपाया गुमाएका छन्। ७,००० भन्दा बढी परिवारले पर्याप्त खानाको पहुँच गुमाएका छन् ।
ड्जुडले देशको तीन-चौथाई भागलाई प्रभावित गरेको छ र जाडो अझै लम्बिने भएकाले अवस्था झन् बिग्रने अनुमान छ ।
