काठमाडौं । नेपालको पहिलो र ऐतिहासिक ‘गिद्दे प्रेस’ गोरखापत्र संस्थानमा फिर्ता ल्याइएको छ । राष्ट्रिय सङ्ग्रहालय छाउनीबाट हिजो गिद्दे प्रेसलाई गोरखापत्र संस्थानमा फिर्ता गरिएको हो ।
सङ्ग्रहालयका प्रमुख अरुण नकर्मीले गोरखापत्र संस्थानका नायब कार्यकारी सम्पादक रामप्रसाद हुमागाईंलाई प्रेस हस्तान्तरण गर्नुभयो । झन्डै एक सय २५ वर्षअघि गोरखापत्र छाप्न प्रयोग गरिएको संस्थानको कोठमा अब यो प्रेस राखिनेछ । २०३६ सालको असोज १ गते संरक्षणका लागि प्रेसलाई सङ्ग्रहालयमा पठाउने निर्णय भएको थियो ।
प्रेस हस्तान्तरण गर्नुअघि सङ्ग्रहालयका अधिकृत सुवास डङ्गोलसहितको टोलीले संस्थानको भ्रमण गरी आवश्यक सुझावसहित प्रतिवेदन दिनुभएको थियो । विगतमा संरक्षणका लागि सङ्ग्रहालयमा पठाइएको प्रेस ठाउँको अभाव र जडानसम्बन्धी दक्ष जनशक्ति नहुँदा कतिपय पार्टपूर्जा खुला आकाशमुनि चउरमा रहेका थिए भने केही ‘स्टोर’मा थन्किएका थिए । केही पार्टपूर्जा भने गोरखापत्र संस्थान परिसरको जमिनमा पनि दबिएको हुनसक्ने अनुमान गरिएको छ ।
इन्जिनियरिङ क्याम्पस थापाथलीमा मेकानिकल विषयमा अध्ययनरत केही विद्यार्थीले स्वयंसेवी रूपमा प्रेसको आवश्यक मर्मतका लागि सहयोग गर्ने बताएका र राष्ट्रिय आविष्कार केन्द्रको सहयोगका लागि पनि छलफल भइरहेको गोरखापत्रका नायब कार्यकारी सम्पादक हुमागाईंले जानकारी दिनुभयो ।
तत्कालीन प्रधानमन्त्री जङ्गबहादुर राणाले बेलायत भ्रमणबाट फर्कंदा १९०८ सालमा गिद्दे प्रेस नेपाल ल्याएको इतिहास छ । बेलायतबाट ल्याइएपछि शुरुमा प्रधानमन्त्री राणाकै थापाथली दरबारमा राखिए पनि पछि गोरखापत्रमा पठाइएको उल्लेख छ ।
